
وامﻭاژه آن دسته از لغات و اصطلاحاتي هستند كه از زبانهاي ديگر وارد زباني ديگر شده و بعضاً تغيير شكل داده اند. كاربرد وام واژه ها لزوماً در همان جا و به همان معني اي كه در زبان اول دارد در زبان ديگر استفاده نمي شود. تعدادي از وامﻭاژﻩهايي كه وارد فارسي شده اند:
سنگ صبور: اصل اين واژه تركي و بصورت صبيرداش و بمعناي هم صبر است كه واژه صبير كه در تركي صبر ميباشد نيز به اشتباه، صبور عربي فرض شده و پسوند داش بمعناي هم، بمعناي سنگ فرض شده است، در نتيجه سنگ صبور استفاده ميشود؛ در صورتيكه سنگ نياز به صبر ندارد!
دوقـُلو: اين واژه اصلاً تركي و بصورت دوغولو (ائكيز دوغولو) و بمعناي همزاد است كه واژه دو در ابتداي كلمه بمعناي عدد 2 فرض شده و واژه گاني چون سه قولو ، چهار قولو و ... ساخته شده اند!
شنبه: اين واژه اصلاً عبري مشتق از واژه Shabath(به معني استراحت) و بمعناي تعطيل است كه در فارسي دري با اضافه كردن اعداد 5-1 به ابتداي آن، واژه گان جديد 1شنبه، 2شنبه، 3شنبه و ... ساخته شده اند!
آب افتادن دل: اصل اين اصطلاح تركي و بصورت آغيز سولانماق بمعناي آب افتادن دهان يا زبان است و با توجه به اينكه ديل در تركي به زبان گفته ميشود و در فارسي دري به اشتباه دل فرض شده، در نتيجه آب افتادن دل استفاده ميشود!
هفت سين: اصل اين اصطلاح تركي و بصورت يئتدي سين ميباشد.
شير (آب) : اصل اين واژه تركي و صداي آب ميباشد.
چهار باغ: اصل اين اصطلاح تركي و بصورت چر باغ ميباشد.
كوير: اصل اين واژه تركي و بصورت كو يئر ميباشد.
گاو خوني: اصل اين اصطلاح تركي و بصورت قوخونني مي باشد. (يعني داراي بوي تند و زننده و اينگونه هم هست). توضيح اينكه در توركي اگر اسم به صداي «ر» و يا «ن» ختم شود به جاي پسوندهاي «- لي»، و «- لو» صداهاي ياد شده تكرار ميشود. مثلاً: تهرانلي = تهرانني = تهرانّي - اهرلي = اهرري = اهرّي
اسكناس: از واژة روسي Assignatsia كه آن هم خود از واژة فرانسوي Assignat به معني برگة داراي ضمانت گرفته شده است.
نخاله: يادگار سربازخانههاي قزاقهاي روسي در ايران است كه به زبان روسي به آدم بي ادب و گستاخ Nakhal ميگفتند و مردم از آن براي اشاره به چيز اسقاط و به درد نخور هم استفاده كردهاند .
لولو: همچنين واژه لولو از زبان فرانسه گرفته شده و به معناي گرگ ميباشد.منابع:
۱- وبسايت بيلي توپاري
۲- مقاله استاد منظوري
