+ به يه ن
تكنولوژي پروژه‌لره تشويق گلير.
نقليات، دنيزچي‌ليك و خبرلشمه باخانليغين الكترونيك خبرلشمه ايله اوزاي و هاواچيليق پروقرام و تجهيزات پروژه‌لرينه ۳۰ ميليون ليره‌يه قدر يارديم وئريله‌جك.
۲۸۰ پروژه صاحبي، يارديم دستگي اوچون باخانليغا مراجعت ائتدي.
نقليات، دنيزچي‌ليك و خبر لشمه باخانليغي تكنولوژي پروژه‌لره دستك وئرمه‌يه داوام ائدير.
الكترونيك خبرلشمه پروقرام و تجهيزات پروژه‌لرينه ۱۰ ميليون ليره‌يه، اوزاي و هاواچيليق پروقرام و تجهيزات پروژه‌لرينه ايسه ۲۰ ميليون ليره‌يه قدر يارديم وئريله‌جك.
آر-گه فوندوندان فايدالانماق مقصديله جمعي ۲۸۰ پروژه صاحبي باخانليغا مراجعت ائتدي.
پروژه‌لرين نه قدري‌نين نه قدر مدتله دستكلنيله‌جگي ده باخانليك طرفينده تعيين اولونا‌جاق.
تصديقلنن پروژه‌لر، نقليات، دنيزچي‌ليك وخبرلشمه باخاني بينا‌لي ييلديريمين تصديقينه تقديم ائديله‌جك.
باخان ييلديريمين تصديقيندن كئچن پروژه‌نين صاحبي ايله باخانليق مسئوللاري آراسيندا موقاويله ايمضا‌لانا‌جاق.
مراجعت ائدن قورولوش، مراجعت تاريخيندن اوّلكي ۱ ايل عرضينده آكتيو اولاراق فعاليت اولدوغونو گؤزله‌يه‌جك.
ان آز بيري آراشديرماچي اولماق شرطيله ان چوخ ۵ آدام، بير آرايا گله‌رك اورتاق پروژه مراجعتي ائده‌بيله‌جك.
باخانليق طرفيندن آر-گه فوندوندان وئريله‌جك يارديم، پروژه‌نين حياتا گئچيريلمه‌‌سيندكي ايلك مرحله‌ده يوزده ۲۰سي پروژه صاحبينه وئريله‌جك.
يارديم يوزده ۳۰ حيسه‌سي ايره‌ليله‌ين مدتده اؤدنيلمه‌لي، گئرييه قالان يوزده ۵۰ليك قيسمي ايسه پروژه تاماملانديقدان سونرا تسليم ائديله‌جك.
۳۶ آيا قدر وئريله‌جك يارديم اؤدمه‌سي، گرك گؤرولمه‌سي حاليندا ۶ آي داها اوزاتيلابيله‌جك.
دستكلنيله‌جك پروژه‌لرين سايسيندا هر هانسي بير محدودلاشديرما اولمايا‌جاق.
گؤنده ر
بؤلوم لر:
تورك كيمليي
+ به يه ن
آمريكان ميللي هاواچيليق و اوزاي دايره‌سي (ناسا)، گونشده ميدانا گلن بؤيوك بير پاتلامانين آردين‌دان اولوشان اوددان ياغيشين بـﯚيوله‌ييجي گؤرونتو‌لريني الده ائتدي.
ناسا طرفيندن ۲۰۱۰-جو ايلده اوزايا گؤندريلن گونش ديناميكلري گؤزلم‌ائوي اوزاي واسطه‌سي‌نين ۱۹ جولاي ۲۰۱۲.جي ايلده قيد ائتديگي گؤرونتو‌لر ايلك دفعه ياييملاندي. اولدوزون گونوموزدكي ان اينكيشاف ائتميش يوكسك چؤزونولو تلويزيون‌لاردان ۱۰ قات داها دقيق گؤرونتو‌لريني الده ائده بيلن گونش ديناميكلري گؤزلم‌ائوي، ميليون‌لارجا درجه ايستي‌ليك‌دكي پلازما آتموسفري (كورونا)دا گرچكلشن بير پاتلامايي تثبيت ائتدي.
كورونال (تاج‌كوره) كوتله آتيمي آدي وئريلن پاتلامانين آردين‌دان گونش‌دن اوزايا دوغرو رادياسيون و ايشيق بوشاليمي گرچكلشدي. داها سونرا ايسه سانكي اوددان بير ياغيشا بنزه‌ين و "كورونال ياغيش" فئنومني اولاراق بيلينن گؤز قاماشديريجي مانيتيك گؤروتو‌لر اورتايا چيخدي. گونشين اﯚزئيينده/سطحينده دونيا‌دان ان آز ۳۰ قات بؤيوك بير ساحه‌ني اؤرتن كورونال ياغيش، آيدين و كسكين بير شكيلده گونش ديناميكلري گؤزلم‌ائوي كامئراسينا يانسيدي.
گونش ديناميكلري گؤزلم‌ائوينين الده ائتديگي معلومات‌لار ايشيغيندا بيليم اينسان‌لاري گونشين حركت‌لريني و دونيايا اولان تأثيرلريني داها ياخشي آنلامايا چاليشير. ۲۰۱۰ فوريه آييندا اوزايا آتيلان گونش ديناميكلري گؤزلم‌ائوي اوزاي واسطه‌سي‌نين ٥ ايل بويونجا ناسانين گونش آراشديرما‌لاريندا ايستيفاده ائديلمه‌سي پلانلاشديريلير.
گؤنده ر
بؤلوم لر:
بيليم
+ به يه ن
بو گون خوجا‌لي قصبه‌سينده ۶۱۳ آذربايجان‌لي‌نين ارمني گوجلري قتل ائديليشي‌نين ۲۱. 'جي ايلدؤنومو ...
خوجا‌لي قيرغيني‌نين ايلدؤنومو اوچون باشدا آذربايجان اولماق عذره دونيانين مختليف بؤلگه‌لرينده آنما فعاليت‌لري تشكيل ائديلير ...
ايندي سيزينله تاريخده قيسا بير سفر ائدجگيك.
چوخ دئييل يالنيز ۲۱ ايل اوّلينه گئدجگيك.
ارمني ايمضا‌لي خوجا‌لي فاجعه‌سيني، شهيد اولان ۶۱۳ نفري و او گئجه ياشانان‌لاري كؤچورجگي ...
ارمني‌لر، بؤيوك ارمنيستان خياليندئيدي.
۱۹۸۰-جي ايللردن سونرا هميشه بو خيالين آرخاسينجا قاچدي.
ان بؤيوك دستكچي‌سي ايسه سووئت‌لر بيرليغييدي.
بو دستكله ارمني‌لر آذربايجانين داغليق قاراباغ بؤلگه‌سينه سالديري‌لاريني آرتيردي.
و خوجا‌لي ...
نيظامي باخيمدان ايستراتژي اهميته صاحب ۳ مين اها‌لي‌سي اولان خوجا‌لي، ارمني گوجلر اوچون تام بير هدفده.
اول قصبه‌نين دونيا ايله اولان قارا نقلياتي كسيلدي.
سونرا ايسه هاوا نقلياتي ..
قيرغين، ۲۵ني ۲۶سينا كئچن سويوق بير فوريه گئجه‌سي باشلادي.
۳۶۶نجي سووئت آلايي‌نين دستگي ايله، تانك‌لار يولداشليغيندا ارمني اوردوسو گيردي خوجا‌لييا.
ارمني‌لرين سرگيلديگي وحشي‌ليك تام بير سويقيريما چئوريلدي.
اسلحه سيويل اها‌لي‌نين اوزرينه چئوريلدي.
اؤلدوررن اللرده اينصاف قالمادي.
امر، حركت ائدن هر شئيي وورماق.
آغير سيلاحلار ايستيفاده ائديلدي.
خسته‌خانا‌لار، مكتب‌لر، مسجيدين ...
خوجا‌ليدا ارمني وحشيليگين‌دن تاثيرلنمه‌ين معبد قالمادي.
ائولر يانديريلدي، گوناهي يالنيز تورك اولماق اولان خوجا‌لي‌لار وحشيجه‌سينه قتل ائديلدي.
اؤلومدن قاچماق ايسته‌ين‌لر، اؤزلريني مئشه‌نين درين‌ليك‌لرينه آتدي.
سويوق بير قيش گونو ايدي ...
آنجاق خوجا‌لي‌لي‌لار حاضيرليك‌سيزدي.
اؤلوم سويوق اوزونو گؤسترميشدي اونلارا.
گونلرله آج سوسوز داغلاردا كيلومترلرله گئتدي‌لر.
"بلكه ده آرتيق قورتولدوق" دئييردي، خوجا‌لي‌لي‌لار.
چونكي آذربايجان توركونون سسيني ائشيتديك‌لريني ظن ائتميشلر.
آنجاق خبرسيزلردي يولون سونوندا اولارا قورولان تله‌دن.
تله، بير آندا قيرغينا چئوريلدي.
وحشت بونونلا دا محدود قالمادي.
خوجا‌لي‌لارين باش دريلري يوزولدو ... بدن‌لري پارچا‌لارا آيريلدي.
گئريده ۱۰۶'سي قادين، ۶۳و اوشاق ۷۰ ياش‌لي تام ۶۱۳ گوناهسيزين جسه‌دي قالدي.
۵۰۰ ياخين آذربايجان توركو ايسه هله ايتكين
گؤنده ر
بؤلوم لر:
تورك كيمليي
+ به يه ن
گوهر مراد - لال اويونو
اورمان
صحنه گئنيش بير يولدور. تاماشاچيلارين اؤنونده اولان دووار داشدان دوزه لميشدير و بير پوتوشقا دمير ميله لريله آز آرا ايله يئردن قويولموشدور. پوتوشقا داليندا بير ائو واردير. گؤزه ل بير اؤرتوك ائوين ايچيني تاماشاچيلارين گؤزوندن گيزله دير.
***
گنج بير كيشي صحنه يه گيرير. الينده قيرميزي گول دسته سي وار. ياواش – ياواش بارماقلاري اوسته قاباغا گلير، گؤزونون بوجاغيله پنجره يه باخير، اؤرتويو گؤرور، امين عئيني حالدا ناراحاند پنجره نين اؤنوندن كئچير، دايانيب فيكره دالير. چئوره سينه باخير. دؤنوب يئنه پنجره اؤنوندن كئچير. دايانيب قولاق آسير. دؤنور و پنجره اؤنونده دايانير و قولاق آسير. اؤسگورور و قولاق آسير، نئچه آن اؤزونو ايتيرميش پنجره قاباغيندا آدديم آتير، پنجره يانيندا دايانير و قولاق آسير. بير ياخينلاشان توپلومون هاي باشاراغي قولاغا چاتير.
كيشي باشي داليني باخير، گليب پنجره اؤنونده دايانير، اوجا سسله اؤسگورور، اوتاغين ايچيني گؤزدن كئچيرير. هاي باساراق ياخينلاشير. كيشي توپلوما ساري باخير و گوللريله پنجره نين شوشه سينه چالير. توپلومون هاي باساراغي داها ياخينلاشير. كيشي بارماقلاري اوسته قالخيب پنجره سينه شوشه سينه وورور، دال – دالي گئديب صحنه نين اؤنونه گلير، بلكه اوتاغين ايچيني ياخشي راق گؤرسون. توپلوم صحنه يه گيريب چيغيريرلار :"هورا!".
كيشي ايستير پنجره يه ساري گئتسين، آنجاق توپلوم قاباغا گليب صحنه ني دولدورورلار و چيغيريرلار :"هورا!". و دايانيرلار. هاميسي جيددي و قورخولو قيليقلاري واردير. قاباغا باخيرلار. تكجه گنج كيشي پنجره يه دقت يئتيرير. هامي سوسورلار. توپلومون قارشيندان اوجا سيگنال سسي قالخير. خالق چيغيريرلار :"هورا!:. گنج كيشي باش اوزالدير بلكه پنجره داليني ياخشي گؤرسون. سيگنال سسي اوجالاراق ائشيديلير، خالق حيرصلي قيليقلارلا يومروقلارين قالديريب چيغيريرلار :"هورا!". گنج كيشي پنجره يه ساري چيغيرير :"آهاي!". هامي سوسور. آلچاق بوي بير كيشي الينده بير چارپايا خالقين اؤن سيراسيندا تاپيلير. چارپاياني يئره قويور و اوستونه چيخير؛، گؤزلويونو بورنونون اوستونه قويوب، دقتله توپلوموسئير ائدير.
خالق حركتسيز دايانيبلار. نئچه آن سوسقونلوقلا كئچير، كيشي چارپايا اوستونده يومروغونو قالديرير و اوجل سسله چيغيرير :"هورا، هورا!". چارپايادان ائنير. خالق چيغيريرلار :"هورا!".
گنج كيشي چارپايا اوستونه گئدير، گول دسته سيني كؤكسونه سيخاراق پنجره يه بره لير. سونرا گوللري پنجره يه ساري آتير. گوللر داغيلير. خالق اونو چارپايادان آشاغي چكيرلر و اوز به اوزه بره ليرلر. اوجا دانيشاندان دوشونمز بير سؤزجوكلر قالخاراق توپلومون قارشيندان ائشيديلير. خالق ناراضي قيليقلاري واردير. ايشيق يانيب – كئچير./ خالق چيغيريرلار :"هورا!".
گنج كيشي خالقين سيراسيني قيراغا ووروب پنجره يه ساري گئدير. خالق اونو سيرادان ائشيگه آتيرلار. اوجا دانشانين سسي حيرصلي آنيلماز سؤزجوكلري چئينه يير. خالق قولاق آسيرلار، گنج كيشي يئنه توپلومون سيراسينا گيرير. هوندور بير كيشي اونو توتوب ساخلايير، بير حالداكي اؤزو قابغا بره ليبدير. گنج كيشي چيغيرير :"آهاي!". اوجا دانيشانين سسي داها اوجالير. سيگنال سسي اوزاقدان ائشيديلير، توپلوم يئنه ياواشجا چيغيريرلار :"هورا، هورا!".
گنج كيشي اؤزونو هوندور كيشي نين اليندن قورتاريب صحنه نين اؤنونه گلير، پوتوشقايا باخير، اومودسوزلوقلا يئرده چومباتما وورور، باشيني ايكي الي آراسينا آلير. اوجا دانيشانين سس ساياغي قورخودوجو اولور، بير اينجه خانيم گولوشونون سسي توپلوم ايچيندن ائشيديلير. گنج كيشي تله سيك قالخيب قولاق آسير. قادين گولوشو بير ده ائشيديلير. گنج كيشي توپلوم سيراسينا گيرير. ايتي بير ايشيق يانير و كئچير. خالق باغيريرلار :"هورا، هورا، هورا!".
نئچه آن سوسقونلوقلا كئچير. خالق گؤزو يولدا و قورخهراق اوز به اوزه سوزورلر. بيردن گولله نين ياغمور سسي قالخير. توپلوم سئلي دؤنورلر، قورخموش قيلقلارلا قاچيرلار و صحنه ده ائشيگه چيخيرلار. گولله سسي و آدديملارين سسي بير زامانا قده ر ائشيديلير. صحنه بوشدور و توپلوم گنج كيشي ني ده اؤزويله آپارميشدير. ازيلميش گوللري كوچه نين داش دؤشورونده گؤرونور. نئچه آن كئچير، پنجره نين اؤرتويو قيراغا چكيلير و پنجره تله سيك آچيلير. گؤزه ل بير قيز، گؤزلريني اووكالاياراق تعجوبله كوچه يه و گؤيه باخير و فيكره دالير. سونرا توزون بير نفس آلير. بيردن يئرده ازيلميش گوللره دقت يئتيرير، اليني ميله لر آراسيندان گوللره ساري اوزالدير، الي چاتمير. بير قارقا سسي ياخيندان، دامدان اوجالير.
***
گؤنده ر
بؤلوم لر:
تورك كيمليي
+ به يه ن
توركيه ادبياتي
توركيه ادبياتينا گلديكده، زنگين، گئنيش و يايغين بير ادبياتلا اوز – اوزه گليريك. توركيه ادبياتي تك ليكده، چوخ حجملي و ده يرلي بير ادبياتدير كي هم تاريخ اوزونلوغو، هم موضوع گئنيشليگي و هم محتوا دولغونلوغو يؤنه سيندن ده يرلي و گؤركملي دير. كلاسيك ادبياتي مين ايلدن آرتيق بير تاريخه ماليك اولاراق، تورك ديلي بير رسمي ديل كيمي قوللانماسي ، حكومت ايشلرينده، ديني ساحه لرده ايشه آلينماسي بيرينجي دورومدا دايانيب و علمي – نظامي و ادبي ساحه لرده ده رسمي بير ديل اولموشدور.
سلجوقلاردان سونرا گلن سلاله لر و نهايت عثمانلي سلاله سي نين چوخلو سلطانلاري، اؤز سارايلاريندا شاعرلر بسله مكله برابر، اؤزلري ده ادب و شعره ماراقلي اولموش و اؤز استعدادلاريني شعر يازمادا سيناميشلار. سلطان شاعرلرين ساييسي دا آز اولماميشدير. كلاسيك آناتولي شاعرلرين سياهه سيني چكمكله نئچه صحيفه ني دولدورماق اولور. زمان كئچديكجه، تورك شعري و ادبياتي دا زمانلا آدديملايير و حياتين ايستك لرينه دوزگون جواب وئرمه ده گئري قالماميشدير. تنظيمات دؤورونده اؤلكه نين مختلف ساحه لرينده رفورملارين يئر آلماسيلا برابر، ادبيات ساحه سينده ده يئني ليك و ده ييشيك ليكلر ضرورتي حيس اولونوردو. بو دورومدا ادبيات دا گونون ايستك لرينه دوزگون جواب وئره بيلدي. بو موقعيتي، تكجه ديل و ادبياتين انعطافي و شاعر – يازارلارين استعداد و مهارتلريله مومكون اولموشدور. تنظيمات ادبياتي اؤز درين رفورمالاريلا باجارا بيلدي گونون طلب لرينه دوزگون جواب وئرسين. ادبيات بؤيوك ده ييشيك ليك لرله اوز اوزه گلدي. رومانلارين، اويونلارين، آراشديرمالارين اورتايا گلمه ضرورتلريني آناراق، اونا ميدان آچيلدي و گونون ضرورتلري اوندا ديله گلدي.
بو زمان يوزلرله يازار و شاعرلر ميدانا گله رك، اؤز تعهدلريني دوزگون صورتده يئرينه يئتيرديلر. چوخ كئچمه دن بوتون عثمانلي اؤلكه سينده دوزه نليك يولا دوشدو، يونيوئرسيته لر قورولدو، اوردو و قوشون پروبلئملري چؤزولدو، دولت ايشلري نظاما دوشدو، ادبياتدا گؤزه ل و بينؤره لي فيكيرلر اورتايا چيخدي و نهايت گونون ايستك لري اساسيندا گؤزه ل دوشونجه لر ميدانا گلدي و ادبيات هيزله ايره ليله دي. يوزلرجه يازار، تنقيدچي، صنعتكار يارانيب اورتايا چيخديلار. مشروطه انقلابي باشلاياراق، يئنه ده ادبيات ساحه سينده مختلف فكرلر آرايا گلدي، انقلابي دوشونجه لر ياراندي، گروپلار توپلاشيب، يازيچيلار و شاعرلر آراسيندا هم راي ليك و فيكير بيرليگي اولدو و ادبي آخيملار ياراماغا زمينه ياراندي. ثروت فنون، تورك گنج لري، و باشقا گروپلار و آخيملار بو ضرورتلردن اورتايا گلدي. چوخلو شاعرلر و يازارلار بير – بيرينه باغلانيب گروپلار تشكيل ائتديلر.
20 جي يوزايله گلديكده، تورك ادبياتي كامل بير دوزه نله ميدانا گلدي. ادبي مكتب لر آرادا اولاراق، دوشونجه لر دوزه نلنميش و شاعرلر اؤز جرگه لريني سئچميشلردير. عثمان امپراتورلوغو داها گون ايستك لرينه و طلب لرينه برابر گره ك ليك لرينه جواب وئرمه دن عاجز قالميش و اونون يئرينه بير گنج و انرژيلي حكومتين ايش اوسته گلمه سي ضرورتي دويولوردو و بو يولو ادبيات صافلاييب هامبارلاييردي. 20 جي يوزايلين اوللرينده تورك ادبياتي اوروپا ادبياتي ايله رقابتده گئري قالماميش و اوروپانين هيزلي ده ييشيك ليك لرينه جواب وئره بيلدي. توركيه جمهوريتي ياراناراق، تورك ادبياتي دا اونونلا برابر ياراندي و چوخ گؤركملي يازارلار و شاعرلر اورتايا گلديلر. ادبيات بوتون ياشاييش ساحه لرينده اؤز وارليغيني ثبوتا يئتيريب ميدان آچدي. مدرن ادبيات احمد هاشم، اورهان ولي ، اوكتاي رفعت، مليح جودت، ناظم حكمت و باشقالارينين تشبثي ايله آياقلانير. يوزلرجه شاعرلر و يازارلار ميدان آچيب، اوروپا ادبي اؤدوللريني قازانيرلار. بوتون فستيواللاردا و ادبي تنقيدلرده تورك يازارلاري نين آدلاري اورتادا اولور. ياشار كمال، عزيز نسين، ناظم حكمتين اثرلري دونيا ديللرينه چئوريليب و نوبل جايزه سينه لايق كانديدالار آراسيندا آدلاري كئچير. تورك ادبياتي دونيا ادبياتيندا تانينير و مختلف اؤدوللره لايق گؤرونور. و نهايتده نوبل اؤدولوده توركيه يازارينا وئريلير.
علمي – ادبي تئوريلرده تورك يازارلاري نين اورتايا قويدوغو ادبيات تئوريلري، تنقيد، آراشديرمالاردا اؤز علمي وارليقلاريني گؤسته ريب و مختلف ادبي علملر ميدانيندا ان بؤيوك و دونيا سويه سينه يوكسه لن اديبلري اورتايا چيخارير. كوپرولو، كؤپرولوزاده، گولپينارلي، بسيم آتالاي، فاروق سومر، قفس اوغلو، رحمتي آرات، زكي وليدي توغان و يوزلرجه باشقا عالملر تورك ديلي و ادبياتيني دونيايا ياييرلار. نهايت، بوگون تورك ادبياتي نين امضاسي بوتون امضالاردان اؤنجه ده گئدير و تورك دونياسي نين فخري كيمي ايره ليله يير. ادبيات گله جك گونلريميزه سؤزو اولمالي دير و بو انتظار توركيه ادبياتيندان گئدير...
***
احمد هاشم
تورك ادبياتي نين ان اؤنده گلن شاعرلريندن بيري – احمد هاشم دير كه 1887 جي ايله بغداد دا آنادان اولدو. اونون آتاسي حله شهرينده قائم مقام اولان عارف حكمت بيگدير. آناسي دا تانينميش بير عائله عضوودور. آنجاق هاشمين ياشاييشي اشرافيتلي اولماميش، بلكه چتينليكلرله دولو اولموشدور. 6 ياشينا قده ر مريض آناسيلا ياشاميش و 1898 جي ايلدن استانبولا گليب و آتاسي نين دولت مامورو اولدوغونا گؤره هميشه ماموريتده اولموشدور و هاشم بوتون چتين ليك لره قاتلانميشدير. آنجاق ياخشي تحصيل آلميش و معلم لري عثمانلي نين ديرلي شاعر و يازارلاري اولموشلار او جمله دن: توفيق فكرت و احمد حكمت مفتي اوغلو اونون ادبي نبوغونو تاپمادا و يئتيرمه سينده بؤيوك رول اويناميشلار.
هاشمين ايلك شعري 1901 جي ايلده "مجموعه ادبيه" ده چاپ اولور. 1902 جي ايلده بير حكايه سي " صنعت تحري" درگيسينده ياييلير. هاشم 1907 جي ايلده تحصيليني بيتيرديكدن سونرا ، فرانسيزجاني ياخشي بيلديگي اوچون فرانسه تدريس ائدير. سونرا ادبيات معلمي اولور. آنجاق بيرينجي دونيا ساواشيندا عسگر اولاراق جبهه يه گؤنده ريلير (1913-4) و ساواش بيتديكده(1927) ترخيص اولوب، معاش سيز قالير و چتين ليكلرله اوز – اوزه گلير. ائله اونا گؤره ده بوتون شعرلرينده بو چتين ليك لر دويغو و ديلك لرينده ائتكي بوراخير.
هاشم چاليشقان بير انسان اولدوغو اوزره مختلف درگي لرده يازيب يارادير و معاشيني تامين ائدير. اونون شعر عالمينده ياراتديغي بديعي فكير قالارقي اولاراق ، تورك دونياسيندا يئني بير حياتين يارانماسيندا اؤز ائتكي سيني قويموشدور. هاشمين اثرلري بو درگي لرده ياييملانير:
ادبيه، مصور ترقي، ارتقا، فن و ادب، مصور محيط، ثروت فنون، آشيان، شعر و تفكر، يئني مجموعه، حيات، گنج يولجولار، ادبيات، يئني تورك، حاكميت مليه. او، بو غزئته لريله ده ايشله يير: آخشام، درگاه، اقدام، مليت و ...
هاشم معلم ليكدن علاوه ، بير مهندس كيمي بير سيرا شركتلرده چاليشير و نهايت 1933 جو ايله دونياسيني ده ييشير. اونون جنازه تشييعي تاريخده گؤرولمز بير مراسيم كيمي اولور. هاشم، ادبي ياراديجيليغي ايله تورك شعرينده يئني بير جيغير آچير. اونون شعر دفترلري بونلاردير: پياله، گؤل ساعاتلاري، ديگر شعرلري ...
اونون بوتون شعرلري، دونيا ديللرينه چئوريله رك، تورك شعري نين اؤرنه يي كيمي دونيادا آلقيشلانير. بوتون شعرلري دؤنه لرجه ياييلميش و اوخوجولار طرفينده سئويلميشدير. شعرلريندن اؤرنك لر:
پياله
ظن ائتمه كي گولدور، نه ده لاله،
آتش دولودور، توتما يانارسان.
قارشيندا شو گولگون پياله...
ايچميشدي فضولي بو آلوودان،
دوشموشدو بو اكسير ايله مجنون،
شعرين سنه آنلاتديغي حاله...
يانماقدا بو ساغردن ايچن لر،
دولدورموش اونونچون شب عشقي
باشدان باشا افغان ايله ناله...
آتش دولودور، توتما يانارسان
قارشيندا شو گولگون پياله...
***
اؤلمك
فراز زيروه ي سيناي قهره يوكسه له رك
اوردان،
اورادان دوشمك اؤلمك ايستيوروم
جوف ياس آشناي خسرانه...
تيتره ك
پاريلتي لارلا يانان بير مساي مذبحه رنگ
داغيلير سحور عريانه
فراز زيروه ي سيناي قهره يوكسه له رك
اورادان،
دوشمك اؤلمك ايستيوروم
جوف ياس آشناي خسرانه...
قانلي بير گؤملك
گيبي هاراي شمسي آرخامدان
آليب سوروكله يه رك
او دم كي رفرف هستيه سمت اولور قائم
و بير گونون دم آلايشي زوالينده
سوروكله نير سولار شعله حالينده
او دم كي قوللار آچار جسم نااميده آدم،
بير درين سسله "هايدي" دئيير اوچوروم،
او دم،
فراز زيروه ي ياس آشناي قهره يوكسه له رك
اورادان
صوت اميد قلبي دينله مه دن
جوف خسرانه دوشمك ايستيوروم.
***
بير گونون سونوندا آرزي
يورغون! گؤزومون حلقه لرينده
گوللر گيبي فجر اولدو نمايان،
گوللر گيبي ... سونسوز، ايري گوللر
گوللر كي قاميشدان داها نالان،
گون دوغدو يازيق آرخالاريندا!
آلتين كوله لردن يئنه قوشلار،
تكراريني عمرون ائده ر اعلان.
قوشلارمي دير اونلار كي هر آخشام
عالم لريميزدن سفر ائيلر؟
آخشام، يئنه آخشام، يئنه آخشام،
بير سيرما كمردير سويا باخسام،
اوستونده سما بير قوس مطلسم.
آخشام، يئنه آخشام، يئنه آخشام،
گوللرده بو دم بير قاميش اولسام.
***
حوض
آخشام يئنه توپلاندي درينده...
جانان گولويور اسكي يئرينده،
جانان كي گوندوزلري گلمز،
آخشام گؤرونور حوض اوزه رينده
مهتاب كمر تازه بئليتده،
اوستونده سما گيزلي بير اؤرتو
ييلديزلار اونون گولدور الينده
***
قارانفيل
يارين دوداغيندان گتيريلميش،
بير قطره آلوودور بو قرنفيل.
روحوم آجيسيندان بونو بيلدي!
دوشدوكجه، وورولموش گيبي، يئر يئر،
قيزغين قوخوسوندان كپه نك لر،
گؤنلوم اونا پروانه كسيلدي...
***
بولبول
بير غملي خزانين سحرينده
اصراره نه حاجت يئنه بولبول؟
بيل، قلبيميزين باخچالاريندا
جان وئردي سنين سؤيله ديگين گول!
ساورولمادا گول شيمدي هواده
گون دوغمادا بير باشقا زياده...
***
قارانليق
عشقين بو قارانليق گئجه سينده
بولبول يئنه وحشي مترنم،
مجنونونو ترك ائتدي مي ليلا؟
وحشي سسي فرقت سسي سانديم.
عشقين بو قارانليق گئجه سينده
هجرانيمي دويدوم، سني آنديم،
فرقت زده بولبول گيبي يانديم...
***
ناظم حكمت
تورك شاعرلري ايچينده ناظم حكمت دونيا سويه سينده تانينميش بير شاعردير. او، 1902 جي ايلده بير ادب – شعر سئوه ر اشرافي عائله ده آنادان اولوبدور. اونون آتاسي حكمت بيگ – ناظم پاشانين اوغلو دور كي توركيه نين خارجي ايشلر ناظيرليگي نين ايشچي سي ايدي. ناظم پاشا، عثمانلي دولتي نين شخصيت لريندن ساييليردي. آنجاق ناظم حكمتين حياتي نين بؤيوك بير حصه سي زندانلاردا و غربت لرده كئچميشدير. او، توطئه لر اساسي ايله نيسگيللي حياتيني اؤز وطنيندن اوزاقدا – غربت و سورگونلرده كئچيرميشدير و وطنينده اولان چاغلاري دا دوستاقلاردا اولموشدور. او، عيني حالدا اثرلري نين چوخونو دا زنداندا يازميشدير. ناظم حكمت بوتون انسانلاري سئوير، حتي اؤز قاتلي اولان بدبخته ده اوره يي يانير. شعرلرينده تام گوجو ايله اومودسوزلوغا قارشي مبارزه ائدير.اونون شعرلري نين هر سطرينده جسارت، شجاعت و قورخوسوزلوق دالغالانير.
ناظم حكمت انترناسيوناليستي علاقه لره يوكسك قيمت وئره رك، وطني ني سئوه ن وطن پرور كيمي ده چيخيش ائدير و هر شرايطده اؤزونو تورك و تورك خلقينه منسوب بير انسان و شاعر بيلير.ناظم حكمتين شعري، تورك ادبياتيندا تك باشينا بير مرحله ني تشكيل ائدير.او، هم ديلجه، هم مضمونجا و هم شكيلجه تورك ادبياتينا يئني ليك گتيرميشدير و بيرينجي دؤنه اولاراق، جدي و يئني آدديملار گؤتورموشدور. او، عروض وزني نين تام اينجه ليك لريني بيله رك، دوغو اؤلكه لري نين يئني فورمالاشمالاريلا ماراقلي اولاراق، ايلك يئني شعرلري يازميشدير. اونون باشقا بير اؤزه لليك لريندن، يئني شعرين گليشمه سينده رئال حيات ايله ياخيندن و دريندن تانيشليغي اولموشدور. اونون ايلك الهامچي سي رئال حيات اولموشدور.
اونون كتابلاري بوتون دونيا ديللرينه چئوريلميش و دونيا خالقلاري اونون دوشونجه عالمي نين ماراقليسي اولاراق، شعرلريني اوخوماغا جان آتيرلار.
ايندي ايسه شعرلريندن بير نئچه اؤرنك:
حسرت
دنيزه دؤنمك ايسته ييرم؛
ماوي آيناسيندا سولارين،
بوي وئريب گؤرونمك ايسته ييرم؛
دنيزه دؤنمك ايسته ييرم!
گمي لر گئده ر،
آيدين افق لره، گمي لر گئده ر!
گرگين دوم آغ يئلكن لاري شيشيرتمز كدر.
آنجاق عمروم گمي لرده بير گون سونا يئتر.
و مادام كي بير گون اؤلوم مقدر:
من سولاردا باتان بير ايشيق كيمي،
سولاردا سؤنمك ايسته ييرم!
دنيزه دؤنمك ايسته ييرم!
دنيزه دؤنمك ايسته ييرم!
1926
***
دمير قفسده دولانان آسلان
دمير قفسده دولانان آسلانا باخ.
باخ گؤزلرينه:
پولاد، چيلپاق
ايكي خنجر كيمي داشيير ساري گؤزلرينده
كينيني.
ايتيرمه دن تمكينيني
ياخينلاشير
اوزاقلاشير
گلير
گئدير.
تاپانمازسان بند وورماغا يئر
توكلو قالين بوينوندا اونون.
ياناركن كوره گينده شاللاق ايزلري
چؤكمه يير ديزلري
يالي تيكان – تيكان تيكيلير مغرور باشيندا...
ياخينلاشير
اوزاقلاشير
گلير، گئدير
گئدير، گلير...
زندانين دوواريندا قارداشيمين كؤلگه سي
گاه ائنير، گاه يوكسه لير...
1928
***
خايين
بو آدام ساتدي يولداشيني؛
ساتدي قيزيل مجمه يي ده يولداشي نين
قانلي – كسيك باشيني...
بو آدامين آياقلارينا دولاشير
قورخو،
كؤلگه كيمي...
قارانليق بير سو كيمي
ياشايير بو آدام.
گونش باتينجا هر آخشام،
داش كوچه لرده آروادي نين اؤرتوگونه بورونه رك،
بارماقلاري نين اوجوندا سورونه رك،
سيزه دوغرو ياخينلاشان او دور.
سيز تانييين اونو
قلبينين بوينوندا سالاناراق سس له نن
ملعون زينقرووندان
و بيلين كي اونون
تؤكور پارچا – پارچا جذام مرضي
روحونون اتي ني...
بو آدام بوگون آجدير
آجدير اما،
ايتيردي بو آدامدا
قدرتلي و بؤيوك آجليق بئله قدسيتيني...
آ دوستلالر، بو آدام
گونش باتينجا بير آخشام
ساتدي يولداشيني؛
ساتدي قيزيل مجمه يي ده يولداشي نين
قانلي – كسيك باشيني...
1929
***
كرم كيمي
هاوا قورقوشوم كيمي آغير.
باغير
باغير
باغير
باغيريرام.
يئيين گلين!
قورقوشوم
اريت –
- مه گه
چاغيريرام...
او دئيير كي منه:
سن اؤز سسينله كول اولارسان ا...ي!
كرم كيمي
يانا – يانا...
"درررر...د
چوخ
همدرد
يوخ"
اوره ك –
- لرين
قولاق –
- لاري
كاردي... كار...
هاوادا قورقوشوم آغيرليغي وار!...
منسه دئييرم اونا:
كول اولاييم
كرم
كيمي
يانا
يانا.
من يانماسام
سن يانماسام
بيز يانماساق،
نئجه چيخار قاران –
- ليقلار،
آيدين –
ليغا...
هاوا تورپاق كيمي بويلو
هاوا قورقوشوم كيمي آغير.
باغير
باغير
باغيريرام.
يئيين گلين!
قورقوشوم
اريت –
- مه گه
چاغيريرام...
1930
***
وداع
سلامت قالين
دوستلاريم منيم
ساغليقلا قالين!
سيزي قلبيمده،
قلبيمين ايچينده
مبارزه مي باشيمدا آپاريرام.
سلامت قالين
دوستلاريم منيم
ساغليقلا قالين!...
شكل لرده كي قوشلار كيمي
دوزولوب قوملوغون اوستونه
دستمال توولامايين منه،
ايسته مز...
من دوستلارين گؤزونده اؤزومو
بوتون هيكليمله گؤرورم...
آ دوستلار،
آ دؤيوش دوستي،
ايش قارداشي،
آيولداشلار آ...!!!
تك هيجا سيز الوداع...
قاپيمي گئجه لر اؤزو كليدليه جك،
پنجره مده تور توخوياجاق هؤرومجك،
و من بير دؤيوش ماهني سي كيمي
اوخوياجاغام
زندان توركوسونو.
يئنه گؤروشه ريك
دوستلاريم منيم
يئنه گؤروشه ريك.
بيرليكده گونشه گولوب،
بيرليكده دؤيوشه ريك...
آ دوستلار
آ دؤيوش دوستي
ايش قارداشي
آ يولداشلار آ...!!!
الوداع...
1930
اورهان ولي
تورك شعرينده يئني ليك يارادان و مكتب صاحبي اولان شاعرلرين بيريسي ده اورهان ولي دير كه 20 جي يوز ايلين ايلك ياريسيندا، يئني فكر، يئني فورما و يئني سؤزلرله ايره ليله مه سينده اوروپا ادبياتي ايله آدديملاشمادا اؤنملي رول اويناميشدير. اورهان ولي قيسسا ياشاييرسا دا، بؤيوك ائتكي لر قويموشدور. او، 1924 جي ايلده استانبولدا آنادان اولدو. همان شهرده بيليم يوردونو فلسفه بؤلومونده بيتيردي و گؤزه ل اثرلر ياراداراق، نهايت 1950 جي ايلده دونياسيني ده ييشدي.
اورهان ولي بير زمانلار ديلماج كيمي ايشله ميش و بير زمان دا درگي لرده چاليشميشدير. آنجاق عمرونون ان ده يرلي ايشي، 1942 جي ايلده ايكي باشقا دوستو ايله بيرليكده – اوختا رفعت و مليح جودت ايله – "غريب" كتابيني ياييملاياراق، اونا نئچه صحيفه ليك اؤن سؤز ايله بير ادبي مكتب يارتماسي دير. بو ايش 1942 ايلينده بؤيوك بير آدديم ساييلير و تورك شعرينده يئني لشمه حركتي باشلانير. اورهان ولي 1949 جي ايلده "ياپراق" عنوانلي بير درگي ياياراق، بو حركتي داها آرتيق محكملنديرير. اونون اثرلري بونلاردير:
غريب – 1941 / واز كئچمه ديگيم – 1945/ دستان گيبي – 1946/ يئني سي -1947/ قارشي – 1949. باشقا اثرلري ده بونلاردير: نصرالدين خوجانين حيكايه لري -1949/ فرانسيز شعري آنتالوژيسي – 1947/ تاتوففه – 1944/ بير قاپي يا آچيق دير يا قاپالي (رفعت له برابر) – 1943/ باربرينه – 1944
اورهان ولي نين اثرلري دؤنه لرله چاپ اولوب، ياييليبدير و دونيا ديللرينه ده چئوريليبدير. بورادا اونون نئچه شعريني بيرگه اوخوياليم:
رؤيا
آننه مي اؤلموش گؤردوم رؤيامدا.
آغلاياراق اويانيشيم
خاطرلاتدي بنه، بير بايران صاباحي
گؤگ يوزونه قاچيرديغيم بالونوما باخيب
آغلاييشيم.
***
انسانلار
نه قده ر سئوه ريم او انسانلاري!
او انسانلاري كي ، رنگلي، سيليك،
دونياسيندا چيخارتمالارين
تويوقلار، دووشانلار و كؤپكلرله برابر
ياشايان انسانلارا بنزه ر.
***
بايرام
قارقالار، ساكين آننه مه سؤيله مه يين!
بوگون توپلار آتيلاركن ائودن قاچيب
حربيه نظارتينه گئده جه ييم.
سؤيله مزسه نيز سيزه شكري آليريم؛
سيميت آليريم، خوروز شكري آليريم؛
سيزي قاييق سالينجاغينا مينديريريم،
بوتون زيپزيپ لريمي سيزه وئره ريم.
قارقالار، نه اولور آننه مه سؤيله مه يين!
***
كؤلگه م
بيكديم اوسانديم سوروكله مكدن اونو،
سنه لردير، آياقلاريمين اوجوندا؛
بو دونيادا بير آز دا ياشاياليم،
او تك باشينا،
بم ده تك باشيما.
***
بير ايش وار
هرگون بو قده ر گؤزه لمي بو دنيز؟
بؤيله مي گؤرونور گؤگ يوزو هر زمان؟
هر زمان گؤزه ل مي بو قده ر،
بو اشيا، بو پنجره؟
دئييل،
واللهي دئييل؛
بير ايش وار بو ايشين ايچينده.
***
ايچينده
دنيزلريميز وار، گونش ايچينده؛
آغاجلاريميز وار، ياپراق ايچينده؛
صاباح آخشام گئده ر گئده ر گليريز،
دنيزلريميزله آغاجلاريميز آراسيندا،
يوخلوق ايچينده.
***
انسانلار
هر زمان، فقط، بالحصه،
مني سئومه ديگيني
آنلاديغيم زامانلاردا
گؤرمك ايسته ريم سني ده
آننه مين قوجاغيندان
سير ائتديگيم انسانلار گيبي،
كوچوكلوگومده[1]...
***
يوسف خيال اوغلو
چاغداش شاعرلر سيراسيندا آد قازانان شاعرلرين بيريسي ده يوسف خيال اوغلو دور. او، اؤزو دئميشكن، بوتون فلسفه لرين حياتي تام آچيقلاماديغي و زورلاديغيني گؤرموش. بوتون نه دنيني آراشديريب و طبيعتين حيرتلنديريجي دنگه سينده قصورسوزلوغوندا تاپميش و بو ايناما گلميشدير كي دوغايا قارشي هئچ بير شئي مومكون دئييلدير. او حيات فلسفه سينين آرديجا قرآندان ماركسيزمه، مائوايزمه، سونرا بوديزم، فرويدا و باشقا فليفه لرده گيريب چيخميشدير و نهايت اينانميشدير كي ناتوراليزم هاميسيندان دوزگوندور!؟ هر حالدا او، هم شاعر اولموش، هم رسام؛ عيني حالدا موسيقي آدامي.
يوسف خيال اوغلو درين دويغولو بير شاعردير. اونون شعرلرينده ايتيزيلميش آرخاداشليقلار، اونودولموش گؤزه لليك لر، عصيان، سئودا و دوستلوق يئر آلير. خيال اوغلو عيني حالدا خالق شعري ده يازير. آنجاق اونون گؤروشونده ياخشي ياشاماق، اخلاقلي و اردملي اولماق گره كير. 2008 جي اسلده ، هله چوخ گنج ايكن دونياسيني ده ييشدي.
شعرلريندن نئچه اؤرنك:
هاني منيم گنجلي ييم؟
هاني منيم گنجلي ييم؟
بيليه لريم، توپاجيم،
گيلاس آغاجيندا ييرتيلان كؤينه ييم؟
چاتلديلار اوشاقليغيمي خبرسيز.
پنجره سيز قالديم آنا
اوچورتمام تئل لره تاخيلدي،
هاني منيم گنجلي ييم هاردا؟
نه وارسا بوغو گنزي ياخان
چؤره ك كيمي، سئوگي كيمي
نه وارسا گؤزه لليكدن يانا
بؤلوشدوم، بؤيوموشدوم.
ايچيمه سيغميردي انسانلار...
بو نه يامان چليشگي آنا!
قوردلار سفره سينه دوشدوم،
هاني منيم ديره نجيم هاردا؟
هاني منيم اوونجوم هاردا؟
آكواريوم ، قناريم،
اوستونه تيتره تديگيم كاكتوس چيچه يي؟
آلديلار كتابلاريمي سورغوسور.
دووارلار قونوشمور آنا
آچيق قالمير هئچ بير قاپي!...
هاني منيم گنجلي ييم هاردا؟
داها قاپيلماميشكن يئللره
توتماميشكن شارابي
شعره يئني – يئني باشلاميشكن
قاچديم، داغلارا قاچديم
داها اؤپمه ميشكن هئچ بير قيزي...
ياغمورلاري بيريكدير آنا
چاغ يانغينيندا توتوشدوم،
هاني منيم گنجلي ييم؟
گؤنده ر
بؤلوم لر:
تورك كيمليي
+ به يه ن
آني لار اؤلوملو ، آني لار آجي
ساعاتلار قورتولماز ، ساعاتلار آغير
شوشه*نين تَرينه گؤزوم تيكيلب
ديه*سَن كوچه*يه قارا قار ياغير
بو چيلله گئجه*سي ، بو قيش آخشامي
باخيرام گِئد به گِئد كؤلگَم اوزانير
سئوگي*سيز ياشاماق عادت اولاندان
اؤزومدن كِئچركن كؤلگم يوبانير
بير نفر بويلانيب كِئچميشلريمدَن
آرزو مَزاريندان باخير صاباحا
اوزونده بير داملا دنيز گؤيه*رير
شوشه*نين تريلَن آخير صاباحا
ايچينده ائله*بيل حيات گؤونه*يير
يازيق اَللَريله گؤزون اُوكالير
كوچه*دن كِئچير او سَس*سيز، سَميرسيز
آغارميش سؤزونده غميم ايز قالير
حَيَط*ده نه يازيق اؤلوم ته*له*سير
اُتاقدا دووارلار يامان داريخير
نيسگيل*لر دونياسي ...*ـ آمان يِئل اَسيرـ
باشيما اوچاركن ئه*ويمي ييخير
چيلله*نين شاختاسي بورويور مني
ديليمده سؤزلريم دوْن آتماقدادير
جان آتير بير نفر سنه يئتيشسين...
بو سَفَر بو يول*دور كي چاتماقدادير!
بِئله بير زاماندا ، بِئله بير آندا
اوچورام خيالدا سَنه گَليرم
گَزيرَم آردينجا يوللار اوزونون
روحوملا بو حالدا سَنه گَليرم
گئجه*ني سوواراق ، گؤنَش دوغاركَن
ايكي كؤلگه*ييديك خَلق آراسيندا
بيريميز حوزونلو بيريميز آسلي
ايكيميز ديدرگين ديل ياراسيندان...
تبريزين سوْن قيشين خاطيرلاديقجا
بير سويوق اؤشوتمه بيزي تيتره*دير
"*وئرگول"*لر دونياسي بيزي آيريلدير
نه*بيله*ك ياشاماق نه دندير ، نه*دير؟!
ايكيميز آرديجيل آياقلاشيريق
دوستاقدان دوستاقا آياق قويماغا
يئنه*ده باخيريق ... بورا... تبريزدير
آني*لار مزاري... نه وار دويماغا...؟
تاريخي اونودماز ، نيسگيلي آغير
بير يانان "ستارخان" باخير تبريزه
بير يانان "باقيرخان" قاييديب گليب
ائشيديب اؤلموشوك ... آغلايير بيزه!
بيرداها دؤنوروك كِئچَن گؤنلره
گؤزلردن ائله*بيل آرازدير آخير
بو شَهَر ، بو سئوگي ، بو سوْن طالِعيم
اونودور مني*ده.... يالنيز بوراخير.
گليرم اوزومله ساعات آلتي*دا
"ساهات ميدانينا" گؤزوم ساتاشير
نه گؤنلر سورموشم بوردا كِئچن*لر
باخديقجا ، دويدوقجا... گؤزوم قاماشير
ايچيمدن بير سرين يئل اَسمه*ك*ده*دير
ايز قويوب آرزولار آياقلاريمدا
ديليمه گلمه*دَن سونونجو پاييز
آتامين آدي*دير دوداقلاريمدا... :
آتالار ناغليندا ياتسادا بختيم
اويانديم حياتلا قارشي*يا چئخديم
دوورالار داليندان ديرچه*ليب باخديم؛
ساغيمي كوْرلاديم ، سولومو يئخديم
ايچيمده هؤووشنه ، سسيمده قورخو
اؤزومو ... اؤزومله اينان بولدوروب
آغلايير ، هونكورور اوخشايير مني
قلبيمده بير آرواد آرين اولدوروب!
آنليمين يازغي*سين يازديران زامان
طالعيم قارادان قارا يازيلميش
آرزولار يئرينه يازيق قلبميده
بير درين ، داريشيق قبير قازيلميش
منده ايللر بويو بير قوجا... قري
اوغلونون ياشي*دك نيفرت ياشادير
ايچيمده او يازيق هايخيريرمنه:
ـ سني بوندان بري قيسمت ياشادير!ـ
اولدوزدان اولدوزا اوزون گئجه*لر
يولونو ايزليرم اوزون گئجه*لر
بيليرسَن بو اوچ*-*بئش گونلوك حياتدا
نئجه سن*سيزليرم اوزون گئجه*لر
ائله*بيل گؤزومدن اولدوز اَله*نير
هر گئجه بير اولدوز گؤيومدن آخير
قورخودان دؤرد اَللي تَله*سيك روحوم
طالعي قوجاقلير ، مني بوراخير
دييرلر آرزولار قورتولان زامان
انساندا دويغولار عقله يوكسه*لير
آرزوسون بيتيرميش اينسان *نه*دندي
عاغيل سيز، دويغوسوز گؤزياشين اَلير؟
عدالت اومورام سنين سؤزوندن
آغليرام ائليمه ، قارا باغلارا
قلبيمي باغليرام آياقلارينا
كونلومو وئريرم اوجا داغلارا.
سئوگيليم حياتيم قورتولان زامان
بير گؤيرچين مني سنه گوتورور!
بو يانيق اورگيم اللرين كيمي
حياتي توتدوقجا ... مني اوتورو
نه يازيق طالعيم ، نه ايواليم وار
بيرگؤنوم ياسلي دير، بيريسي پاي سيز
آما تكجه سَن*سَن آييم اولدوزم
ياشاماق اولارمي اولدوزسوز ، آي*سيز؟
عاشقيق سازيلا سوزو بيرله*شيب
ياديما گتيرير او... چنلي بئلي
سؤزلريم توكولور غزل*لريمه
اوستومه يئل اسير؛ ائليمين يئلي!
بير آدديم يئرده*يم بيرسي گؤيده
گليرم يئنه*ده من سنه ساري
اورگيم تلسمه يورو يوللاري
بوسفر باسارام باغريما ياري
سسيمي دويدوقجا آتا داغلاريم
آنامين يوردوندا حوزون محو اولور
اوتاقدا عكسيني چكندن بري...
سني گؤرجَك منيم گؤزلريم دولور.
گليرم بو سحر سنين اوستونه
نئجه يول يورقونو سفري خوشلار
نئجه يار بسله*ين دؤزَر آجي*يا
اينتيظار چَكَن گؤز خبري خوشلار...
يوخوما گليرسن اؤلوم ديريلير.
ديلمه گليرسن حيات يارانير.
اؤزـ اؤزه ساتاشير يئنه گؤزوموز
ساعاتلار يوبانير ، زامان دايانير.
گؤنده ر
بؤلوم لر:
تورك كيمليي
+ به يه ن
XOCALI FACİƏSİ
1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə XX əsrin ən böyük faciəsi-Xocalı qırğını baş verdi. Yüzlərlə insan al qanına qəltan edilib qətilə yetirildi. Düşmən kini küdrəti içini yığıb kimsəyə aman vermədi. Kafir erməni həmin o dəhşətli gecədə ağbirçək anaya da güllə atdı, ağsaqqal qocaya da, südəmər körpəyə də. Düşmən amansız idi və xislətindəki bütün insani hissləri kənara qoyub quduz canavara dönmüşdü. O, türk qanına həris idi və bu qandan içdikcə hiddətlənir, ehtiraslı bir qüvvə ilə köməksiz ovunun üstünə atılır, insafın, mərhəmətin nə olduğunu bilmirdi. Onun qəlbində yalnız bir “istək“ alovlanırdı:Türk qanı içmək! Bacardıqca çox içmək türk qanı! Onun ulu babalarıda həmişə belə etmişdi-türk qanı içmək həsrətiylə yaşamışdılar. İndi o məkirli babaların kinli övladları bu istəyi həyata keçirirdilər. İnsanlıq adına yazılmayan bütün vəhşilikləri köməksiz insanların taleyinə qanlı güllələrlə həkk edirdilər. Körpə naləsindən, ağbirçək ana yalvarışlarından xoşhallanırdı bu kafirlər-ermənilər! Ermənilər doğurdanmı kafirlik edirdi həmin o günü? Ermənilər allah xofundan ehtiyat etmirdilərmi? Bir də kafirdə hansı insani hiss, düşüncə olur ki, allah adındanda ehtiyatlansın?
XOCALI SOYQIRIMI QURBANLARININ XATİRƏSİNƏ SÜKUT DƏQİQƏSİ E’LAN EDİLMƏSİ HAQQINDA AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI
1992-ci il fevral ayının 26-da Ermənistan silahlı qüvvələri Azərbaycan xalqına qarşı misli görünməmiş Xocalı soyqırımı törətmişlər. Bu kütləvi və amansız qırğın aktı erməni qəsibkarlarının Azərbaycan dövlət müstəqilliyini, ərazı bütövlüyünü hədəf almış məqsədyönlü irticaçı siyasətinin növbəti qanlı səhifəsi olmaqla, təkcə Azərbaycan xalqına deyil, bütün insanlığa qarşı cinayətdir və bəşər tarixində qara ləkə kimi qalacaqdır.
Xocalı soyqırımı qurbanlarının xatirəsini yad etmək məqsəd ilə qərara alıram:
Hər il fevral ayının 26-sı saat 17:00-da Azərbaycan Respublikası ərazisində Xocalı soyqırımı qurbanlarının xatirəsinə ehtiram əlaməti olaraq sükut dəqiqəsi elan edilsin.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Heydər Əliyev
Bakı şəhəri, 25 fevral 1997-ci il
گؤنده ر
بؤلوم لر:
تورك كيمليي